Rakhia De Shabad is a combination of different hymns across the Guru Granth Sahib that have been compiled into one verse to be recited collectively. The Shabads are all of Guru Arjan Sahib [1563-1606]. In order they are the 68th Stanza of Guru Arjan Sahib’s in Raag Sorath [Ang 626], the 79th Stanza of Guru Arjan Sahib’s in Raag Bilaval [Ang 819] and two Saloks. These Saloks are the 32nd Salok by Guru Arjan Sahib in the composition of Bavan Akhri Mehl 5 (The 52 Letters) in Raag Gauri [Ang 256] and the 11th Salok by Guru Arjan Sahib in Raag Gujari Vaar [Ang 519], or the Ballad of Raag Gujari, respectively.

The history behind the forming of Rakhia De Shabad is unknown. It is not a singular composition found together in the Guru Granth Sahib, like an Anand Sahib or Sukhmani Sahib for example. The 4 hymns are found across the Guru Granth Sahib, ranging from Angs 256 to 819 respectively. A story behind Rakhia De Shabad goes that a Sikh had once approached Guru Arjan Sahib complaining that his horses had been stolen during the night. The Guru asked the Sikh if he had read Kirtan Sohila, the nightly prayer, to which the Sikh replied that he reads half at best before always falling asleep. It is then said that Guru Arjan Sahib put together for the Sikh this collection of 4 hymns to be read to keep him safe. However, this story cannot be historically verified. Such a story does not appear even in the voluminous Suraj Prakash Granth (1843) by Kavi Santokh Singh. Many Sikhs opt to recite Rakhia De Shabad before the Kirtan Sohila nightly prayers.

Rakhia De Shabad itself can be translated to “The Hymns of Safety” or literally “Words of Protection”. The title in Panjabi is derived from the first line of the first hymn itself: ‘Gur Ka Sabad Rakhvaare’. Rakhia De Shabad, like Dukh Bhanjani Sahib and Gur Astotar, was possibly put together by Sikh Mahapurkhs or Brahmgianis (esteemed Saints) in the 18th or 19th centuries and was thus spread within the Sikhs, now appearing within standard Sikh Sundar Gutkas (small Sikh prayer books).

ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਗਾਂ ਵਿਚ ਦਰਜ ਬਾਣੀਆਂ ਦਾ ਇਕ ਸੰਯੁਕਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਕਠੇ ਪਾਠ ਲਈ ਇਕ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਸ਼ਬਦ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ [1563-1606] ਦੇ ਰਚੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕ੍ਰਮ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਹਨ: ਰਾਗ ਸੋਰਠਿ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਅਠਾਹਠਵੀਂ ਪਉੜੀ [ਅੰਗ 626], ਰਾਗ ਬਿਲਾਵਲੁ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਉਨਾਸੀਵੀਂ ਪਉੜੀ [ਅੰਗ 819], ਅਤੇ ਦੋ ਸਲੋਕ। ਇਹ ਦੋ ਸਲੋਕ ਹੈ ਰਾਗ ਗਉੜੀ ਵਿਚ ਰਚਿਤ ਬਾਵਨ ਅਖਰੀ ਮਹਲਾ ੫ (ਬਵੰਜਾ ਅੱਖਰਾਂ ਵਾਲੀ ਬਾਣੀ) ਦਾ ਬੱਤੀਵਾਂ ਸਲੋਕ [ਅੰਗ 256], ਅਤੇ ਰਾਗ ਰਾਗੁ ਗੂਜਰੀ ਵਾਰ ਮਹਲਾ ੫ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਗਿਆਰ੍ਹਵਾਂ ਸਲੋਕ [ਅੰਗ 519]। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਸਾਰੇ ਸ਼ਬਦ ਮਿਲ ਕੇ “ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸ਼ਬਦ” ਦੀ ਰਚਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਰਚਨਾ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਿਛੋਕੜ ਅਣਜਾਣ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਈ ਇਕੋਠੀ ਬਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਇਕਠੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਦਰਜ ਹੋਵੇ — ਜਿਵੇਂ ਅਨੰਦ ਸਾਹਿਬ ਜਾਂ ਸੁਖਮਨੀ ਸਾਹਿਬ ਹਨ। ਇਹ ਚਾਰ ਬਾਣੀਆਂ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਗਾਂ ਵਿਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਅੰਗ 256 ਤੋਂ 819 ਤੱਕ ਫੈਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਕ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਕ ਵਾਰ ਇਕ ਗੁਰਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਕੋਲ ਆਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਉਸਦੇ ਘੋੜੇ ਚੋਰੀ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਸਨੇ ਕੀਰਤਨ ਸੋਹਿਲਾ ਦਾ ਪਾਠ ਕੀਤਾ ਸੀ? ਗੁਰਸਿੱਖ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਅਧ ਪਾਠ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਪੜ੍ਹਦੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸੌਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਹਾਣੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਤਦ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਉਸ ਸਿੱਖ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇਹ ਚਾਰ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪਾਠ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਉਸਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਕਥਾ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਇਹ ਕਥਾ ਕਵੀ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਸੂਰਜ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਗ੍ਰੰਥ (1843) ਵਿਚ ਵੀ ਉਲੇਖਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕੀਰਤਨ ਸੋਹਿਲਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਨਾਮ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਪਹਿਲੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੰਕਤੀ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ — ਗੁਰ ਕਾ ਸਬਦੁ ਰਖਵਾਰੇ । ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਸ਼ਬਦ, ਬਿਲਕੁਲ ਦੁਖ ਭੰਜਨੀ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਗੁਰ ਅਸਤੋਤ੍ਰ ਵਾਂਗ, ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਅਠਾਰਵੀਂ ਜਾਂ ਉਣੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਸਿੱਖ ਮਹਾਂਪੁਰਖਾਂ ਜਾਂ ਬ੍ਰਹਮਗਿਆਨੀਆਂ (ਮਹਾਨ ਸੰਤਾਂ) ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਹ ਬਾਣੀ ਸਿੱਖ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਅੱਜ ਇਹ ਮਿਆਰੀ ਸਿੱਖ ਸੁੰਦਰ ਗੁਟਕਿਆਂ ਵਿਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।

رکھیا دے شبد گرو گرنتھ ساہب دے وکھّ-وکھّ انگاں وچ درز بانیاں دا اک سنیکت سنگرہِ ہے، جس نوں اکٹھے پاٹھ لئی اک شبد دے روپ وچ جوڑیا گیا ہے۔ اہ سارے شبد گرو ارجن ساہب [1563-1606] دے رچے ہوئے ہن۔ کرم انوسار، اہ ہن: راگ سورٹھِ وچ گرو ارجن ساہب دی اٹھاہٹھویں پؤڑی [انگ 626], راگ بلاولُ وچ گرو ارجن ساہب دی اناسیویں پؤڑی [انگ 819], اتے دو سلوک۔ اہ دو سلوک ہے راگ گؤڑی وچ رچت باون اکھری مہلا 5 (بونجا اکھراں والی بانی) دا بتیواں سلوک [انگ 256], اتے راگ راگُ گوجری وار مہلا 5 وچ گرو ارجن ساہب دا گیارھواں سلوک [انگ 519]۔ اس تراں اہ سارے شبد مل کے “رکھیا دے شبد” دی رچنا بناؤندے ہن۔
رکھیا دے شبد دی رچنا دے پچھے دی اتہاسک پچھوکڑ انجان ہے۔ اہ کوئی اکوٹھی بانی نہیں ہے جو گرو گرنتھ ساہب وچ اکٹھے روپ وچ درز ہووے — جویں انند ساہب جاں سکھمنی ساہب ہن۔ اہ چار بانیاں گرو گرنتھ ساہب دے وکھّ-وکھّ انگاں وچ ملدیاں ہن، جو انگ 256 توں 819 تکّ پھیلیاں ہوئیاں ہن۔ اک پرچلت کتھا انوسار، اک وار اک گرسکھّ گرو ارجن ساہب کول آیا اتے اسنوں دسیا کِ رات دے سمیں وچ اسدے گھوڑے چوری ہو گئے ہن۔ گرو ساہب نے پچھیا کِ اسنے کیرتن سوہلا دا پاٹھ کیتا سی؟ گرسکھّ نے جواب دتا کِ اہ ادھ پاٹھ ہی کر سکدا ہے کیونکِ ہمیشاں پڑھدے پڑھدے سوں جاندا ہے۔ کہانی انوسار، تد گرو ارجن ساہب نے اس سکھّ دی رکھیا لئی اہ چار شبداں دا سنگرہِ پاٹھ تیار کیتا، جو اسنوں پڑھن لئی کہا گیا تاں جو اہ سرکھئت رہے۔ ہالانکِ، اس کتھا دی اتہاسک پشٹی نہیں کیتی جا سکدی۔ اہ کتھا کوی سنتوکھ سنگھ دوارا لکھے سورج پرکاش گرنتھ (1843) وچ وی الیکھت نہیں ہے۔ بہت سارے سکھّ رات نوں کیرتن سوہلا توں پہلاں روزانا رکھیا دے شبد دا پاٹھ کرنا پسند کردے ہن۔
رکھیا دے شبد دا نام پنجابی وچ پہلے شبد دی پہلی پنکتی توں آیا ہے — گر کا سبدُ رکھوارے ۔ رکھیا دے شبد، بلکل دکھ بھنجنی ساہب اتے گر استوتر وانگ، سمبھو ہے کِ اٹھارویں جاں انیہویں سدی وچ کسے سکھّ مہانپرکھاں جاں برہمگیانیاں (مہان سنتاں) دوارا اکٹھے کیتے گئے سن۔ اس تریکے نال اہ بانی سکھّ سماج وچ پرچلت ہو گئی اتے اجّ اہ میاری سکھّ سندر گٹکیاں وچ ملدی ہے۔